‘Delgingsfonds’-belegging kan in sekere gevalle oorweeg word

Deur Elmie de Jager

29/10/2022

Dit is deesdae baie moeilik om welvaart te skep in ’n trust sonder dat die Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) ’n groot hap daarvan vat.

Deur bates in ’n trust op te bou, vermy jy onder meer boedel- en kapitaalwinsbelasting by die dood van die individu in wie se naam die bates alternatiewelik sou wees, maar daar is ongelukkig ander komplikasies.

Kapitaalwins in trust word teen ’n 80%-inklusiewe koers en dan teen ’n 45% marginale koers belas, wat die trust los op ’n effektiewe belastingkoers van 36%.

Die algemeenste manier om hierdie probleem op te los, is om inkomste en kapitaalwins af te wentel via die geleibuisbeginsel na die begunstigdes wat darem slegs ’n 40%-insluitingskoers en ’n maksimum van 45%- marginale belastingkoers (effektief 18%) hoef te trotseer.

As jy heelwat begunstigdes het en die bedrag is nie te groot nie, help die vrystelling van R40 000 per individu per jaar natuurlik ook baie.

Wanneer jy egter te doen het met trusts met ’n hoë waarde en/of begunstigdes wat almal reeds op hoë marginale belastingkoerse is, raak selfs hierdie plan minder doeltreffend.

Die ander groot probleem is dat onuitgekeerde inkomste en winste, leningsrekeninge teenoor begunstigdes veroorsaak, wat as jy die uitkerings gereeld herhaal as’t ware die boedelbeplanning in trurat sit.

Indien jou trust met hierdie scenario saamleef, is daar ’n ander oplossing wat jy behoort te oorweeg om jou en jou rekenmeester se kopseer te verlig.

Jy kan die beleggings wat jy graag as “nalatenskap-beleggings” wil hou, in ’n delgingsfonds (Sinking Fund) plaas.

Ek weet nie wie so ’n naam bedink het vir ’n beleggingsvoertuig nie, maar hoewel die naam onvanpas is, is die voordele van hierdie struktuur verseker nie.

Soortgelyk (maar nie dieselfde nie) as ’n uitkeerpolis, word jou belegging in hierdie voertuig belas volgens die vyf-fonds-benadering kragtens art. 29A van die Inkomstebelastingwet.

Inkomste word teen 30% belas terwyl die insluitingskoers vir kapitaalwins 40% is in plaas van 80% (al is dit in die trust).

Die marginale koers wat gebruik word vir die berekening is dan ook 30% in plaas van 45%, wat die maksimum vir individue is. Die effektiewe koers vir ’n delgingsfonds se kapitaalwins sal dus slegs 12% wees.

Dit is belangrik om daarop te let dat jy dan egter nie van die geleibuisbeginsel gebruik hoef te maak om winste of rente aan begunstigdes toe te deel nie. Hierdie belasting word ook in die delgingsfonds hanteer en jy hoef nooit iets in te dien by die SAID nie.

Ek noem net ’n paar belangrike punte waarop jy moet let voordat jy op hierdie beleggingsvoertuig besluit.

Die belegging is vir die eerste vyf jaar vas (wel, soort van): Jy kan in dié vyf jaar een onttrekking en een lening maak. Jy mag byvoeg by die belegging, maar jy mag in die opeenvolgende jare van die aanvanklike belegging nie meer as 120% bydra as wat jy in die vorige jaar bygedra het nie. Enige bykomende beleggings is dan ook onderhewig aan sy eie vyf-jaar-termyn.

Belangrik: Maak seker dit is ’n delgingsfonds en nie ’n uitkeerpolis nie. Die reëls is amper presies dieselfde, maar daar is ’n paar baie belangrike verskille.

By ’n uitkeerpolis moet jy ’n lewe verseker en indien die laaste versekerde lewe afsterf sonder dat daar ’n vervangende versekerde lewe is, sal die beleggingswaarde in daardie persoon se boedel val as ’n geagte bate en derhalwe die hele boedelbeplanning ongedaan maak.

By ’n delgingsfonds hoef jy geen versekerde lewe aan te stel nie en die beleggingsvoertuig sal vir altyd kan “leef” tot die trust eendag ontbind.

Inkomste (op kontant, effekte en eiendom) sal steeds 100% belasbaar wees en wel teen 30%.

Hierdie voertuig werk dus beter vir jou meer aggressiewe langtermyngroeibatetoewysing.

Indien jy ook annuïteite in jou struktuur het, kan jy oorweeg om jou totale batetoewysing reg te trek deur meer inkomstegenererende (konserwatiewe) bates daar te hou omdat hulle belastingvry daar gehou kan word.

Bespreek dit egter eers deeglik met jou gesertifiseerde finansiële beplanner aangesien die verskillende toewysings ongewensde beleggersgedrag tot gevolg kan hê.

Maak seker indien jy die voertuig gaan gebruik, dat jy ’n opsie het om te kan leen teen die belegging asook om een onttrekking te kan maak.

Sommige platforms kan nie vir albei hierdie funksies voorsiening maak nie.

Indien jy beleggings in jou persoonlike naam het (en tans meer as 30% marginale belasting betaal), maar weens art. 7C-beperkings of enige ander rede nie nou reeds die geld aan jou trust kan of wil oordra nie, kan jy ook hierdie voertuig gebruik deur die trust te begunstig.

Deur hierdie in jou beplanning te bring, sal jy eksekuteursgelde bespaar by afsterwe, die vyf-jaartydperk val onmiddellik weg by dood en jou begunstigdes het dadelik toegang tot die geld indien hulle dit benodig.

Omdat die struktuur aan ’n lewenslisensie behoort en jyself nie die versekerde lewe is nie, sal daar ook geen kapitaalwins wees by jou afsterwe nie, slegs by onttrekking of herbalansering.

Daarom sal jy die groei op die volle belegging geniet tot jy die kapitaalwins eendag realiseer.

Hierdie produk behoort nie te kom met ’n bykomende laag gelde nie. By die verskillende beleggingsplatforms sal die administrasiegelde dieselfde wees as by byvoorbeeld ’n gewone effektetrustbelegging.

Ten slotte: Hierdie is nie die antwoord vir alle trusts en alle beplannings nie. Waar die trustgeld relatief min is (onder R10 miljoen), daar ’n hele paar begunstigdes of begunstigdes met lae belastingbasisse is of uitkerings fisiek gemaak word om begunstigdes se lewenskoste te dek, sal ander instrumente moontlik meer belastingdoeltrefffend wees.

Waar daar wesenlike welvaart opgehou is en die bedoeling is om die grootste gros daarvan steeds te laat groei op ’n belastingdoeltreffende manier, is hierdie moontlik die ideale roete.

Elmie de Jager is ’n gesertifiseerde finansiële beplanner van Woodland Wealth (voorheen ProVérte Wealth & Risk Management). Kontak haar by info@woodlandwealth.co.za.

Alhoewel alle moontlike sorg geneem is met die opstel van hierdie dokument kan die feitelike korrektheid van die inligting hierin vervat, nie gewaarborg word nie. Hierdie dokument behels nie advies nie en enigiemand wat enige finansiële optrede beoog op grond van hierdie dokument, word sterk aangeraai om eers met sy/haar persoonlike finansiële adviseur oorleg te pleeg. Woodland Wealth is ‘n gemagtigde finansiële diensverskaffer met FSP no. 5966.